Door Heidi van den Hul
Deep democracy, zorgen dat elke stem gehoord wordt.
Heb jij ook wel eens mee gemaakt dat je in groepen iets samen besluit maar dat daarna toch ieder zijn eigen ding doet? Het is niet makkelijk om te zorgen dat iedereen het besluit steunt en ook uitdraagt. Als groepen samen zijn, kunnen meningen uiteenlopen en wordt niet altijd iedereen gehoord. Bij Samenspraak willen wij mensen verbinden, vaak doen wij dit door middel van dialoog, maar er zijn ook andere gespreksvormen.
In het zoeken naar verbinding, worden teams uitgedaagd om naar elkaar te luisteren en te zorgen dat besluiten gedragen worden. Deep democracy is een team concept ontwikkeld door Arnold Mindell en in praktijk gebracht door Myrna Lewis. In Nederland heeft Jitske Kramer deze methode op de kaart gezet.
Deep democracy wil bij besluitvorming de wijsheid van de minderheid naar boven brengen. Mindell gelooft dat positieve en duurzame veranderingen alleen ontstaan wanneer we naast feiten en cijfers ook onze diepste emoties meenemen in onze overwegingen.
Er worden voor Deep Democracy 5 stappen gehanteerd:
- Verzamel alle invalshoeken.
- Zoek actief naar afwijkende meningen.
- Zoek ondersteuning voor de afwijkende meningen.
- Voeg de wijsheid van de minderheid toe aan het meerderheidsbesluit.
- Conflict? Stap de onderstroom in!
Belangrijk bij deze stappen is een grondhouding waarin alle rollen en tegenstellingen neutraal benaderd kunnen worden en waarbij tegenstellingen welkom zijn.
In het boek van Jitse Kramer staat een individuele oefening die je kan doen om het proces zelf te doorlopen om een idee te krijgen wat deep democracy inhoudt:
- Ga op een plek staan waar je de ruimte hebt.
- Neem een onderwerp in gedachten waar je een besluit over wilt nemen.
- Stap naar links en vraag je af waarom je het niet zou doen.
- Stap terug naar het midden.
- Stap naar rechts en vraag je af waarom je het wel zou doen.
- Stap terug naar het midden.
- Terwijl je in het midden staat, kijk je naar links en naar rechts en vraag je je af, welk kant heeft de meerderheid?
- Stap naar de kant van de meerderheid. Dit ga je doen. Hoe voelt het?
- Stap terug naar het midden.
- Terug in het midden kijk je naar de minderheidskant, Vraag aan die kant, wat heb je nodig om met de meerderheid mee te gaan? Ga naar die kant om het antwoord te vinden en ga dan weer terug naar het midden.
- Terwijl je in het midden staat, herhaal je het besluit waarbij je de minderheidswijsheid toevoegt aan het meerderheidsbesluit. Hoe voelt dat?
- Stap nu naar achteren en reflecteer op het proces en je besluit.
Probeer deze oefening eens te doen bij je eigen besluiten, Deze manier van alle kanten belichten zorgt voor weloverwogen inclusieve besluiten. Je bent je bewust van alle meningen en weegt deze mee om te voorkomen dat het “halve” besluiten worden. Ieders stem wordt gehoord.
(bron: “Deep democracy”, Jitske Kramer)
